شرکت شیشه همدان سال ۱۳۵۴ با مشارکت بانک صنعت و معدن به صورت شرکت سهامی عام تأسیس گردید و سال ۱۳۶۱ کارخانه آن در زمینی به وسعت ۴۰ هکتار در همدان با ظرفیت سالیانه ۴۰ هزار تن مورد بهرهبرداری قرار گرفت که درسال ۱۳۸۳ بازسازی و نوسازی شد.
طرح توسعه این شرکت در سال ۱۳۷۸ و با ظرفیت ۳۵ هزار تن در سال شروع به کار نمود و با تولید شیشههای سبک و نیمه سبک ضمن برخورداری از سیستمهای (Press and Blow) P&B جهت تولید شیشههای دهانه گشاد یا جار، و (Blow and Blow) B&B جهت تولید شیشههای دهانه باریک یا بطری و (Narrow Neck Press and Blow) NNPB جهت تولید شیشههای سبک، تحولی در تولید شیشههای بستهبندی ایجاد نموده است.
شرکت شیشه همدان با نماد بورسی «کهمدا» در اردیبهشت ۱۴۰۱ حدود ۹۴۴۰ تن انواع ظروف شیشهای تولید کرد و به مجموع درآمد ۶۴ میلیارد تومانی دست یافت. نسبت به فروردین میزان تولید ۲% و میزان فروش ۱% کاهش داشت اما متوسط قیمت حدود ۱۶% و درآمد عملیاتی ۱۵% افزایش یافت.
ساختمانهای دفاتر تهران در مجموع متراژی نزدیک به ۳۲۰۰ مترمربع دارند.
درآمد عملیاتی
تولیدات شرکت شیشه همدان عبارت است از: انواع بطری آبلیمو، شربت، گلاب، الکل، عرقیات و روغن مایع و شیشههای نوشابه، شیر، سس، مرباجات، خیارشور، رب گوجه فرنگی و شیشههای اختصاصی برابر سفارش مشتریان. این محصولات از لحاظ ماهیت یکسان و تنها از لحاظ شکل و اندازه با یکدیگر تفاوت دارند.
مشتریان این محصولات شرکتهای صنایع مواد غذایی، نوشابهسازی و دارویی است و در حال حاضر بخشی از محصولات شرکت به کشورهای عراق، آذربایجان، ترکمنستان، ارمنستان و افغانستان صادر میشود.
درآمد حاصل از فروش در زمستان ۱۴۰۰ رکورد شکست که با توجه به بهرهبرداری خطوط واحد ۳ پتانسیل ادامه رشد درآمد فصلی وجود دارد.
مقدار تولید و فروش
از ابتدای ۱۴۰۰ و همزمان با به پایان رسیدن عمر استاندارد کوره واحد ۱ (ظرفیت ۴۰ هزار تن) مقدار تولید رفته رفته کاهش یافت اما از قطعیهای مکرر برق در تابستان تأثیر خاصی نپذیرفت.در حال حاضر تنها دو خط از چهار خط واحد ۱ فعال است و به تولید خرده شیشه مشغول است.
بعد از برنامهریزی و سرمایهگذاریهای گسترده که از سال ۹۳ آغاز شده بود سرانجام بهرهبرداری آزمایشی خط ۳ جهت تولید شیشههای بطری، جار و دارویی با ظرفیت سالیانه ۹۳ هزار تن از فروردین ۱۴۰۱ آغاز شد که در ماه اول ۳۱۰۰ و در ماه دوم ۴۴۰۰ تن محصول تولید شد و طبق پیشبینی شرکت در خردادماه به ۵۰۰۰ تن خواهد رسید.
طبق اطلاعات سایت وزارت صنعت معدن و تجارت و گمرک جمهوری اسلامی ایران در سال ۹۹ سهم شرکت شیشه همدان از کل تولید شیشه کشور معادل ۱۶% بوده است و با در نظر گرفتن پتانسیل افزایش تولید ۱۴۰۱ رسیدن سهم تولید شرکت به نزدیک ۳۰% دور از انتظار نخواهد بود.
نرخ فروش
نرخ فروش بر مبنای شرایط رقابتی حاکم بر بازار و متناسب با تغییر قیمت نهادههای تولید و با نظارت انجمن صنفی صنعت شیشه و در نظر گرفتن ملاحظاتی از قبیل وضعیت کشش بازار صنایع مواد غذایی، بهای سایر لوازم بستهبندی جایگزین و غیره تعیین میگردد.
در اردیبهشت ۱۴۰۱ قیمت ظروف شیشهای داخل کشور با جهش حدود ۲۰ درصدی مواجه شد و به نزدیک ۱۲ میلیون تومان به ازای هر تن (کیلویی ۱۲ هزار تومان) رسید.
کهمدا از جمله شرکتهایی است که از قیمتگذاری دستوری در امان بوده و با کمی تأخیر توانسته مطابق با تورم عمومی قیمتها، نرخ فروش محصولات خود را افزایش دهد به طوری که معادل دلاری متوسط قیمت به ارقام سال ۹۵ و ۹۶ بازگشته است.
سود ناخالص
با توجه به قیمت نازل فروش صادراتی و هزینههایی از جمله حمل و نقل، حاشیه سود صادرات جذابیت خود را از دست داده و به نظر میرسد ادامه صادرات بیشتر به خاطر دریافت وجوهات ارزی جهت تأمین و بهبود تجهیزات، قطعات و ماشینآلات و همینطور حفظ مشتریان خارج از کشور باشد.
کلیه مواد اولیه مورد نیاز برای تولید، در داخل کشور موجود است و هیچگونه وابستگی در این خصوص به خارج از کشور وجود ندارد. در گزارش ۹ ماهه منتهی به اسفندماه بیش از ۸۵% مواد اولیه از کربنات سدیم، لوازم بستهبندی و خرده شیشه تشکیل شده بود که همگی از داخل کشور تأمین شدهاند.
به منظور تکمیل طرح واحد ۳ تسهیلات ارزی شامل حدود ۳۲ میلیون یورو* و مقداری وون کره جنوبی با بهره ۶% اخذ شده که بخش اعظم آن از طریق صندوق توسعه ملی تخصیص یافته است. ۱۳۰ میلیارد تومان نیز تسهیلات ریالی با نرخ بهره ۱۸ درصد در حسابها موجود است که قرار است به ۹۵ میلیارد تومان تقلیل یابد.
* آخرین نرخ تسعیر بدهی یورویی ۲۸۰۰۰ تومان است.
سود عملیاتی
حاشیه سود عملیاتی از سطح ۴۰% سال ۹۷ به تدریج افزایش یافته و به ۶۰% در سال ۱۴۰۰ رسیده است ولی به دلیل افزایش بیرویه بهای برخی مواد اولیه مانند لوازم بستهبندی، در فصل پایانی سال مقداری کاهش یافته و افزایش هزینه حقوق و دستمزد در بهار ۱۴۰۱ احتمالاً با افزایش قیمت محصولات خنثی گردد.
بیشتر درآمدهای غیرعملیاتی از سود و زیان تسعیر داراییها و بدهیهای ارزی و همچنین سود سهام و سود سپردههای دلاری و ریالی تشکیل شده است.
شرکت از امتیاز بهرهبرداری از معادن سیلیس برخوردار بوده و دارای واحد خردایش و آرایش برای تولید پودر سیلیس (از مواد اولیه مورد نیاز جهت تولید انواع شیشه) است؛ همچنین به منظور تأمین بخشی از لوازم بستهبندی (کلاهک و سینی) و ساخت قالبهای ظروف شیشهای به ترتیب شرکتهای ارمغان نگین آریا و تولیدی و خدماتی همکار شیشه غرب را تأسیس و مورد بهرهبرداری قرار داده است.
سود خالص
در طول سه دهه گذشته وزن شیشههای بستهبندی کاهش یافته، همچنین با طراحی قالبهای متنوع در ابعاد و شکلهای مختلف ظروف شیشهای جدید برای حفظ کیفیت بالا و افزایش تقاضای مصرفکنندگان طراحی شدهاند و در حالی که به انرژی کمتری نیاز دارد در هزینه حمل و نقل نیز صرفهجویی شده و انتشار گازهای گلخانهای را نیز کاهش داده است.
تقاضا برای بستهبندی شیشهای به عوامل متعددی نظیر تغییر رفتار خرید مصرفکننده (نیاز به طول عمر ماندگاری بیشتر محصول)، مقررات دولتی و صنعتی (ممنوعیت استفاده از مواد خاص و مقررات بهداشتی و زیست محیطی)، هزینه تولید، آگاهی و سطح درآمد مصرفکنندگان بستگی دارد.
سرانه مصرف شیشه بستهبندی در کشور در سال ۱۳۹۹ پنج کیلوگرم به ازای هر نفر بوده که در مقایسه با کشورهای اروپایی (به میزان ۱۲ تا ۱۵ کیلوگرم به ازای هر نفر) فاصله بسیار زیادی داشته و انتظار میرود با توجه به رشد جمعیت، تغییر سلایق مصرفکنندگان و مسائل زیست محیطی تقاضا رو به افزایش باشد.
شرایط ارزی فعلی و تأثیر آن بر تولید و واردات PET (پلی اتیلن ترفتالات) به عنوان رقیب مهم در صنعت بستهبندی، توان رقابت بطریهای پلاستیکی را بیش از پیش تضعیف میکند، بالا رفتن نرخ دلار هر چند شاید ظاهری تهدیدآمیز برای شرکت شیشه همدان از جهت تأمین لوازم و تجهیزات در بلندمدت را به ذهنها متبادر کند ولی بدون شک با تأثیر کلان مذکور، فرصتی بیبدیل نیز ایجاد کرده که برآیندی مثبت را نمایان میسازد.